سردرد ناشی از مطالعه

شاید شما هم افرادی را بشناسید که می‌گویند در هنگام مطالعه دچار سردرد می‌شوند و معمولا به توصیه دیگران جهت دریافت عینک به چشم پزشک مراجعه می‌نمایند. اما اکثر این افراد مشکل چشمی موجب سردردشان نمی‌گردد بلکه دچار سردرد تنشی می‌باشند.

سردرد تنشی شایع‌ترین نوع سردرد می‌باشد که حدود ۴۰ درصد افراد در مقطعی از زندگی خود به آن مبتلا خواهند شد.

این نوع سردرد در اثر بیماری خاصی ایجاد نشده و اغلب بعنوان یک سردرد «طبیعی» تقسیم بندی می‌شود.

این نوع سردرد به دو گروه عمده تقسیم می‌شود.

۱- سردرد حمله‌ای: که کمتر از ۱۵ بار در ماه به فرد دست می‌دهد.
۲- سردرد مزمن: که ۱۵ بار یا بیشتر در طول ماه به سردرد دچار می‌شود.
اگر چه بیمارانی که به این نوع سردرد مبتلا هستند اغلب احساس تنش عضلانی (Muscular Tension) را گزارش می‌دهند ولی هیچگونه شواهد واضحی برای ارتباط این گرفتگی و تنش عضلانی، با سردرد همراه این بیماران وجود ندارند.
گمان می‌رود، بروز این سردرد احتمالاً بعلت تغییرات مواد شیمیائی مغزی بوده که باعث ایجاد درد بخاطر تأثیر روی عروق و اعصاب اطراف مغز می‌شود. این مکانیسم ایجاد سردرد مشابه مکانیسم ایجاد سردرد می‌گرن می‌باشد.

علائم:

سردرد تنشی معمولاً بعد از ظهر یا ساعات اولیه غروب ایجاد می‌شود و شدت آن در طول زمان کم و زیاد می‌شود. علامت اصلی این سردرد معمولاً احساس سفتی اطراف سر می‌باشد مثل اینکه دور سر را با یک باند و یا پارچه محکم ببندند و یا اینکه سر بین یک گیره آهنگری قرارداده و محکم فشار دهند.
گردن و عضلات شانه اغلب سفت بوده و در هنگام لمس دردناک هستند.
سایر علائم شامل اختلال در تمرکز و اختلال در خواب می‌باشد.
بعضی از بیماران همزمان علائم سردرد تنشی و سردرد می‌گرنی را با هم دارند. این حالت که ناشایع هم نیست به این صورت رخ می‌دهد که سردرد آن‌ها با نورهای درخشان و صدای بلند بد‌تر می‌شود (حاتب که در می‌گرن رخ می‌دهد) اما نوع سر درد آن‌ها مداوم و غیر ضرباندار بوده که مشخصه سردرد تنشی است یعنی خصوصیات هر دو نوع سردرد را با هم دارند.

تشخیص:

هیچ تست اختصاصی برای تائید تشخیص این نوع سر درد وجود ندارد و تشخیص براساس علائم بیمار، تاریخچه پزشکی وی و معاینات فیزیکی او داده می‌شود.
البته در بعضی از بیماران ممکن است CT اسکن یا MRI (در صورتیکه سردرد با علائم غیر معمول و غیر منتظره همراه باشد) درخواست شود تا بعضی از تشخیصهای مهم از قلم نیفتند.
یک دوره سردرد تنشی ممکن است فقط چند ساعت طول کشیده و یا گاهی یک روز و حتی بیشتر ادامه یابد.
سردرد مزمن تنشی نیز به سردردی گفته می‌شود که قسمتی یا تمام طول روز و در اکثر روزهای هفته فرد را درگیر کند اگر چه شدت آن می‌تواند کم و زیاد شده و در طول زمان تغییر کند.

پیشگیری:

تکنیکهای تن آرامی (Relaxation) و اجتناب از موقعیتهای استرس زا می‌تواند به جلوگیری از وقوع سردرد تنشی کمک کند.
در بعضی از بیماران تجویز روزانه بعضی از داور‌ها نیز می‌تواند کمک کننده باشد که از مهم‌ترین آن‌ها ضد افسردگیهای سه حلقه‌ای می‌باشدکه برای جلوگیری از ایجاد سردرد تنشی مصرف شده و حتی در کسانی که مبتلا به افسردگی نیستند این دارو‌ها در کنترل حملات سردرد مؤثر می‌باشند.

درمان:

برای سردردهای تنشی موردی که کمتر از ۳ بار در هفته رخ می‌دهند داروهای مسکن ساده‌ای مثل آسپرین، استامینوفن و ایبوپروفن موثر می‌باشند ولی عیب آن‌ها این است که ممکن است فرد به آن‌ها عادت کرده و دیگر نتواند آن‌ها را کنار بگذارد.

باید توجه داشت استفاده از مسکنهای ساده فقط برای حملات کمتر از ۳ بار در هفته مجاز است و اگر تعداد حملات بیشتر باشد، استفاده مکرر از این دارو‌ها می‌تواند، باعث نوعی سردرد بنام «سردرد بازگشتی» در روزهائی شود که فرد قرصهای مسکن را استفاده نمی‌کند. اما درمان سردرد مزمن تنشی بسیار مشکل است، خصوصاً که پدیده» سردرد بازگشتی» در روزهائی که این افراد مسکن استفاده نمی‌کنند، بیشتر از سردردهای غیر مزمن و موردی تنشی است.

بنابراین استفاده از داروهای پیشگیرنده و تجویز روزانه آن‌ها (مثل داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای) و در این افراد مفید می‌باشد.
بعضی از افراد می‌توانند سردرد تنشی خود را بدون استفاده از دارو درمان کنند، استفاده از کمپرس آب سرد و یا استفاده از گرمای موضعی در محل سفتی عضلانی و سردرد می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.

ماساژ نواحی سفت در گردن و یا شانه نیز می‌تواند کمک کننده باشند. تکنیکهای تن آرامی مثل نفسهای عمیق کشیدن و یا کمک گرفتن از روشهائی مثل طب سوزنی و بیوفیدبک هم می‌تواند در کنترل حملات سردرد مؤثر باشد.

چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟

بیشتر سردرد‌ها خطر عمده‌ای برای فرد ندارند و بندرت سردرد ممکن است علامتی از یک بیماری خطرناک زمینه‌ای در او باشد.
اگر سردرد شما بدون درمان و و یا با استفاده مسکنهای ساده براحتی رفع می‌شود، دلیلی برای مراجعه به پزشک وجود ندارد.

http://www.iran.pezeshk.us/